Kraina ubrana w industrialne zabytki

Stosunkowo niewielkie odległości pomiędzy poszczególnymi atrakcjami województwa powodują, że łatwo jest tworzyć różnorodną ofertę, która może połączyć tak różne rodzaje turystyki


"Przemysł" turystyczny

Przemysł ciężki, który przez wiele lat był wizytówką, w pierwszym momencie wydaje się obciążeniem przy próbie stworzenia atrakcyjnego produktu turystycznego. Tymczasem właśnie przykład tego regionu pokazuje, że jeśli nie można czegoś zmienić, to należy to polubić i sprawić, by coś, co jest wadą, stało się atutem i wyróżnikiem. W efekcie turystyka przemysłowa staje się jednym z oryginalnych produktów Śląska. W połączeniu z faktem, że Śląsk (przynajmniej w kraju) kojarzony jest właśnie z przemysłem, znacznie ułatwia promocję takiego produktu.


Jest to znacznie łatwiejsze i prostsze niż walka z pozornie złym z punktu widzenia turystyki obrazem. - Ponieważ przemysłowa przeszłość województwa śląskiego pozostawiła po sobie wiele unikatowych i interesujących obiektów, postanowiliśmy stworzyć specjalny, tematyczny, samochodowy szlak turystyczny poświęcony tylko i wyłącznie zabytkom industrialnym. Szlak Zabytków Techniki udostępniono zwiedzającym w 2006 roku.




Tworząc go, chcieliśmy udowodnić, że obiekty poprzemysłowe - kopalnie, fabryki czy osiedla robotnicze, mogą stać się niezwykłą atrakcją. Coraz większa liczba turystów umacnia nas w tym przekonaniu - mówi Agnieszka Sikorska, dyrektor biura Śląskiej Organizacji Turystycznej.






Szlakiem Zabytków Techniki

Szlak Zabytków Techniki jest produktem wyjątkowym nie tylko w skali naszego kraju. Ma on szansę jako jedyny z naszej części Europy stać się częścią Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego, promującego dziedzictwo przemysłowe Europy, dzięki docenieniu tego produktu przez ERIH (European Route of Industrial Heritage), organizację zrzeszającą tego typu szlaki w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Beneluksie. W krajach tych zabytki poprzemysłowe od dawna stanowią nie lada atrakcję. - Obecnie pracujemy nad kampanią promocyjną szlaku.



Podjęliśmy również starania o wpisanie naszego produktu turystycznego na prestiżową listę Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Industrialnego ERIH. Jeśli się to uda, Szlak Zabytków Techniki dołączy do elitarnego grona europejskich turystycznych obiektów przemysłowych - tłumaczy Sikorska. Na śląskim Szlaku Zabytków Techniki znajduje się 31 obiektów. Są to zarówno konkretne obiekty przemysłowe, jak np. Browar Żywiec, kopalnia w Tarnowskich Górach, przez Górnośląskie Koleje Wąskotorowe w Bytomiu, po osiedla przemysłowe, takie jak katowicki Nikiszowiec. Każdy z tych obiektów stanowi atrakcję samą w sobie, może też stanowić część większego programu.



Dotychczas w Polsce mieliśmy do czynienia z pojedynczymi obiektami poprzemysłowymi, które stanowiły atrakcję turystyczną. W tym przypadku jest to pełny rozbudowany produkt, nie bez powodu nagrodzony złotym certyfikatem POT. Jeśli uwzględnić wzrost zainteresowania turystów z Europy Zachodniej turystyką poprzemysłową, może się on okazać jednym z ważnych punktów oferty przyjazdowej do Polski. Jest to zresztą przykład godny naśladowania, kiedy region tworzy produkt spójny z miejscową kulturą i tradycją. Dzięki temu jest on w naturalny sposób wkomponowany w otoczenie, bo jest jego integralną częścią.


Na śląskich stokach

Diametralnie inne oblicze województwa śląskiego prezentuje jego południowa część, położona w Beskidach. Oferuje ona zarówno możliwości wypoczynku w pięknym i atrakcyjnym krajobrazie, jak i aktywnego wypoczynku w jednym z ośrodków narciarskich. Na terenie województwa znajduje się ponad 200 km tras narciarskich, a na narciarzy czeka ponad 150 wyciągów. Są to zarówno niewielkie pojedyncze stoki (jak choćby w Morsku, na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej), jak i całe kompleksy choćby w Szczyrku czy Wiśle.

Niestety, nawet w tych rozbudowanych ośrodkach nie ma wciąż możliwości nabycia zintegrowanego karnetu. Jest to jednak problem ogólnopolski, więc w tym względzie oferta śląskich ośrodków nie odbiega od średniej krajowej. Cały region Beskidów, gdzie zlokalizowane są niemal wszystkie ośrodki narciarskie, jest niezwykle malowniczy i jest w stanie zaoferować turystom wypoczynek niemal przez cały rok, co w naszym klimacie jest atutem nie do przecenienia.

Wspomniany wyciąg i stok narciarski w Morsku jest o tyle nietypowym obiektem, że nie jest jak zdecydowana większość takich obiektów województwa śląskiego zlokalizowany w Beskidach, lecz na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Rejon ten jest kolejnym mocnym punktem oferty turystycznej województwa. Ten urozmaicony teren umożliwia uprawianie niemal wszelkich aktywnych form wypoczynku. Z roku na rok do naturalnych warunków dobudowywana jest coraz lepsza infrastruktura.

Dzięki dobremu skomunikowaniu tego terenu z dużymi ośrodkami staje się on częstym miejscem organizacji imprez firmowych. Rozmaite aktywne formy wypoczynku i sporty outdoorowe stają się coraz bardziej popularne. Co ważne dla organizatorów, amatorzy takich form spędzania wolnego czasu są często osobami o ponadprzeciętnych dochodach, a więc pożądanymi klientami.


Miejscem wyjątkowym pod tym względem jest beskidzka góra Żar, gdzie poza uprawianiem narciarstwa można również znaleźć doskonałe warunki do latania na paralotniach, jak też na szybowcach, dzięki kolei linowej oraz jeszcze przedwojennemu lotnisku szybowcowemu i doskonałym warunkom nośnym. Jeśli do tego dodamy położone u stóp góry Jezioro Międzybrockie, mamy możliwość niemal każdej formy wypoczynku.




Województwo śląskie jest jednym z bardziej urozmaiconych turystycznie województw. Dzięki rozwojowi infrastruktury, widocznemu między innymi w powstawaniu nowych wyciągów, rozwoju bazy noclegowej, może z czasem okazać się, że region kojarzony z przemysłem ciężkim i górnictwem jest jednym z najbardziej atrakcyjnych turystycznie województw, eksportującym już nie stal, ale usługi turystyczne.

Agnieszka Wardzińska